Loãng xương: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Loãng xương là một trong những “kẻ thầm lặng” đáng sợ của sức khỏe xương khớp, đặc biệt ở người lớn tuổi. Bệnh tiến triển âm thầm, không gây triệu chứng rõ rệt cho đến khi xảy ra biến chứng nghiêm trọng như gãy xương, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân nào gây ra loãng xương? Dấu hiệu nhận biết sớm là gì? Làm sao để phòng ngừa và điều trị hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu toàn bộ những thông tin cần biết trong bài viết dưới đây để chủ động bảo vệ sức khỏe xương của bạn và người thân.

Loãng xương là gì?

Loãng xương là tình trạng mật độ xương giảm dần, khiến cấu trúc xương trở nên xốp, giòn và dễ gãy – ngay cả khi gặp những chấn động hoặc va chạm nhẹ. Đây là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở người cao tuổi, và phụ nữ sau mãn kinh là nhóm có nguy cơ cao nhất.

Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến khả năng vận động, sinh hoạt hằng ngày mà còn làm tăng nguy cơ tàn tật hoặc tử vong sau các biến chứng gãy xương, đặc biệt là gãy cổ xương đùi.

Nguyên nhân bệnh loãng xương

Xương khỏe mạnh được hình thành từ một quá trình liên tục: xương cũ bị phá vỡ và xương mới được tạo ra. Khi còn trẻ, tốc độ tạo xương nhanh hơn tốc độ hủy xương. Tuy nhiên, khoảng sau tuổi 30, quá trình hủy xương bắt đầu chiếm ưu thế. Nếu cơ thể không được bổ sung đủ canxi, vitamin D và các khoáng chất cần thiết, mật độ xương sẽ suy giảm dần theo thời gian.

Một số nguyên nhân chính dẫn đến loãng xương bao gồm:

• Lối sống thiếu vận động: Ít tập thể dục hoặc ngồi nhiều ảnh hưởng đến khả năng tái tạo xương.
  
• Lao động nặng kéo dài: Thường xuyên mang vác vật nặng làm tăng nguy cơ chấn thương xương khớp.
  
• Chế độ ăn thiếu canxi và vitamin D: Làm gián đoạn quá trình khoáng hóa xương.
  
• Giới tính: Nữ giới, đặc biệt sau thời kỳ mãn kinh, có nguy cơ cao hơn nam giới.
  
• Không tích lũy đủ “vốn xương” khi còn trẻ: Dinh dưỡng thiếu hụt và lười vận động trong giai đoạn phát triển khiến khối lượng xương đạt đỉnh thấp hơn bình thường, dễ dẫn đến loãng xương sớm khi về già.

Người già là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương.

Xem thêm: Tập luyện giúp phòng ngừa loãng xương như thế nào? 

Triệu chứng bệnh loãng xương

Loãng xương được ví như “kẻ thù thầm lặng” vì nó tiến triển âm thầm mà không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xuất hiện biến chứng nặng như gãy xương.

Một số dấu hiệu nhận biết bệnh bao gồm:

• Đau nhức xương khớp, đặc biệt ở vùng cột sống, hông, đầu gối. Đau tăng khi vận động, cúi – xoay người hoặc thay đổi tư thế.
  
• Đau lưng dai dẳng, có thể là do lún hoặc gãy đốt sống.
  
• Chiều cao giảm dần, lưng gù hoặc vẹo cột sống.
  
• Gãy xương sau va chạm nhẹ hoặc thậm chí không rõ nguyên nhân.
  
• Đau dây thần kinh liên sườn, thần kinh tọa do chèn ép từ biến dạng cột sống.
  
• Ở người trung niên, loãng xương thường đi kèm các bệnh lý khác như thoái hóa khớp, tăng huyết áp, giãn tĩnh mạch.

Loãng xương không có triệu chứng rõ ràng

Chẩn đoán bệnh loãng xương như thế nào?

Bệnh loãng xương có thể được chẩn đoán sớm và chính xác thông qua đo mật độ xương bằng phương pháp DEXA – sử dụng tia X năng lượng kép. Đây là phương pháp an toàn, không gây đau, thực hiện nhanh chóng (chỉ khoảng 10–15 phút).

Ngoài ra, để tìm nguyên nhân và đánh giá toàn diện, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm:

• Xét nghiệm máu: kiểm tra nồng độ canxi, phosphat, vitamin D.
  
• Đánh giá hormone, đặc biệt với phụ nữ mãn kinh hoặc người có bệnh lý tuyến giáp, thận, tuyến thượng thận.
  
• Xét nghiệm nước tiểu: đo mức độ hủy xương và khoáng chất bị mất qua thận.
  

Những đối tượng nên đi đo mật độ xương định kỳ bao gồm:

• Phụ nữ từ 65 tuổi trở lên.
  
• Nam giới trên 70 tuổi.
  
• Người có tiền sử gãy xương, mãn kinh sớm hoặc dùng thuốc gây loãng xương.

Xem thêm:  Đo mật độ xương DEXA là gì và khi nào cần thực hiện?

Điều trị loãng xương

Điều trị loãng xương hiệu quả là sự kết hợp giữa chế độ sinh hoạt hợp lý, dinh dưỡng đầy đủ và sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thay đổi lối sống

• Bổ sung canxi và vitamin D: Đảm bảo hấp thu đủ nhu cầu mỗi ngày theo độ tuổi.
  
• Tập thể dục đều đặn: Đi bộ, yoga, dưỡng sinh, thể dục nhịp điệu nhẹ.
  
• Giữ cân nặng lý tưởng: Cả thừa cân và thiếu cân đều tăng nguy cơ loãng xương.
  
• Ngừng hút thuốc, hạn chế rượu, cafein và đồ uống có ga.
  
• Phòng té ngã: Lắp tay vịn trong nhà vệ sinh, dùng đèn ngủ, sàn không trơn trượt.

Tập thể dục đều đặn

Dùng thuốc

• Bisphosphonates: Nhóm thuốc chính giúp làm chậm quá trình tiêu xương.
  
• Vitamin D & canxi: Dạng viên uống kết hợp.
  
• Liệu pháp hormone (dành cho phụ nữ sau mãn kinh).
  
• Các thuốc điều hòa hormone hoặc sinh học khác tùy theo mức độ bệnh.
  

Xem thêm: Các nhóm thuốc điều trị loãng xương phổ biến hiện nay

Loãng xương là bệnh lý phổ biến, nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm. Việc xây dựng chế độ sống lành mạnh, dinh dưỡng đầy đủ, tập luyện thường xuyên và chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn bảo vệ bộ xương – nền tảng cho chất lượng cuộc sống.

Để được tư vấn và lựa chọn các loại thực phẩm chức năng phù hợp, giúp tối ưu hóa quá trình chăm sóc sức khỏe Quý khách vui lòng gọi số HOTLINE: 0903.067.967 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.