Rối loạn nhịp tim: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Rối loạn nhịp tim là một tình trạng tim đập không bình thường, có thể quá nhanh, quá chậm hoặc không đều. Tình trạng này có thể dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc nhận diện các triệu chứng và tìm ra nguyên nhân gây rối loạn nhịp tim là rất quan trọng, giúp giảm thiểu nguy cơ các biến chứng và duy trì sức khỏe tim mạch.

1. Tìm hiểu chung về rối loạn nhịp tim

Rối loạn nhịp tim (hay còn gọi là arrhythmia) xảy ra khi có sự thay đổi bất thường trong nhịp đập của tim, khiến tim đập quá nhanh, quá chậm hoặc không đều. Nhịp tim bình thường dao động từ 60 đến 100 lần/phút, nhưng khi bị rối loạn, nhịp tim có thể tăng cao hoặc giảm thấp, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, đau ngực, hoặc chóng mặt. Việc nhận diện và điều trị kịp thời tình trạng này rất quan trọng, bởi nếu không được can thiệp đúng cách, rối loạn nhịp tim có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đột quỵ, suy tim, hoặc thậm chí là tử vong.

Rối loạn nhịp tim là gì?

2. Nguyên nhân gây ra rối loạn nhịp tim

Rối loạn nhịp tim có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Những nguyên nhân này có thể đến từ các bất thường trong hoạt động của tim hoặc từ các bệnh lý và tình trạng sức khỏe khác ảnh hưởng đến chức năng tim. Cụ thể, các nguyên nhân gây ra rối loạn nhịp tim bao gồm:

• Hoạt động bất thường và suy yếu của nút xoang: Nút xoang là bộ phận điều khiển nhịp tim, nếu nó hoạt động không hiệu quả sẽ dẫn đến nhịp tim không ổn định.
• Sự tồn tại của ổ phát nhịp bất thường trong tim: Khi có các ổ phát nhịp bất thường (ví dụ như trong nhĩ hoặc thất), nhịp tim sẽ bị thay đổi.
• Sự tồn tại của những đường dẫn truyền điện bất thường trong tim: Các đường dẫn truyền điện trong tim có thể bị lỗi, gây rối loạn nhịp.
• Hệ thống dẫn truyền của tim bị nghẽn (block): Khi các tín hiệu điện trong tim bị tắc nghẽn, nhịp tim có thể chậm lại hoặc không đều.
• Tổn thương của cơ tim: Các bệnh lý như nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim có thể làm tổn hại các tế bào cơ tim, dẫn đến rối loạn nhịp.
• Rối loạn điện giải của cơ thể: Các vấn đề về điện giải như mức kali hoặc natri thấp có thể gây rối loạn nhịp tim.
• Tác động của thuốc điều trị bệnh khác: Một số loại thuốc, chẳng hạn thuốc điều trị cao huyết áp hoặc thuốc chống trầm cảm, có thể gây ảnh hưởng đến nhịp tim.
• Ảnh hưởng từ các cơ quan khác: Những bất thường ở các cơ quan như tuyến giáp hoặc thận cũng có thể tác động đến nhịp tim.

Nhồi máu cơ tim làm nhịp tim rối loạn

Rối loạn nhịp tim có thể xuất hiện đột ngột trong vài phút hoặc kéo dài nhiều giờ, thậm chí hàng năm. Do đó, việc xác định nguyên nhân chính xác là rất quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả.

3. Triệu chứng của rối loạn nhịp tim

Triệu chứng của rối loạn nhịp tim rất đa dạng và có thể thay đổi tùy theo loại và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Những triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Nhịp tim không đều: Đây là triệu chứng dễ nhận thấy nhất, khi tim đập quá nhanh hoặc quá chậm, đôi khi có cảm giác tim đập mạnh hoặc bỏ qua nhịp.
• Đau ngực: Người bệnh có thể cảm thấy nặng ngực, khó thở hoặc bị đau nhói ở vùng ngực, đặc biệt khi tim đập không đều.
• Mệt mỏi và chóng mặt: Cảm giác mất thăng bằng, chóng mặt hoặc mệt mỏi đột ngột là những triệu chứng hay gặp, đặc biệt khi thay đổi tư thế.
• Các dấu hiệu khác: Những người bị rối loạn nhịp tim có thể cảm thấy lo lắng, khó thở và mệt mỏi ngay cả khi thực hiện các hoạt động đơn giản.

Nhịp tim không đều 

Việc nhận diện sớm các triệu chứng này giúp người bệnh tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời.

4. Phân loại các dạng rối loạn nhịp tim

Rối loạn nhịp tim có thể được phân loại thành ba nhóm chính, bao gồm:

1. Rối loạn nhịp tim nhanh (Tachycardia): Nhịp tim vượt quá 100 lần/phút. Tachycardia có thể chia thành hai loại chính:
   
   • Tachycardia trên thất: Xuất phát từ các phần trên của tim (nhĩ).
   • Tachycardia thất: Xảy ra tại các phần dưới của tim (thất).
2. Rối loạn nhịp tim chậm (Bradycardia): Nhịp tim dưới 60 lần/phút. Khi nhịp tim quá chậm, người bệnh có thể gặp phải triệu chứng chóng mặt, ngất xỉu, hoặc mệt mỏi.
   
3. Rối loạn nhịp tim không đều (Arrhythmia): Đây là tình trạng nhịp tim không ổn định, có thể xảy ra theo từng cơn hoặc kéo dài. Người bệnh có thể cảm thấy nhịp tim không đều, có khi nhanh, khi chậm.
   

5. Các phương pháp chẩn đoán rối loạn nhịp tim

Để chẩn đoán rối loạn nhịp tim, bác sĩ sẽ thực hiện một số bước kiểm tra và xét nghiệm sau:

1. Khám lâm sàng và xét nghiệm: Bác sĩ sẽ kiểm tra dấu hiệu lâm sàng và hỏi về bệnh sử của người bệnh. Các xét nghiệm cơ bản như điện tâm đồ (ECG) và siêu âm tim giúp xác định tình trạng rối loạn nhịp. 
2. Các phương pháp xét nghiệm nâng cao: 
   • Holter ECG: Ghi lại nhịp tim liên tục trong 24-48 giờ để phát hiện những bất thường.
   • Nghiên cứu kích thích điện học của tim: Kiểm tra hoạt động điện trong tim để tìm ra nguồn gốc gây rối loạn nhịp.

Gặp bác sĩ tiến hành khám xét loạn nhịp tim.

6. Cách điều trị rối loạn nhịp tim

Điều trị rối loạn nhịp tim phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các phương pháp điều trị bao gồm:

1. Điều trị bằng thuốc: 
   • Thuốc chống loạn nhịp tim: Giúp ổn định nhịp tim, giảm tốc độ đập hoặc cải thiện nhịp tim không đều.
   • Thuốc chống đông máu: Phòng ngừa cục máu đông, đặc biệt trong các trường hợp loạn nhịp thất.
   • Thuốc điều trị các nguyên nhân cơ bản: Các thuốc điều trị huyết áp cao, bệnh tuyến giáp, hoặc đái tháo đường.
2. Can thiệp y tế: 
   • Sốc điện: Được sử dụng khi nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nghiêm trọng.
   • Cấy máy điều hòa nhịp tim (Pacemaker): Được sử dụng trong trường hợp nhịp tim quá chậm.
   • Đốt điện tim (Ablation): Can thiệp để điều trị rối loạn nhịp thất hoặc nhĩ.
3. Thay đổi lối sống và chăm sóc tại nhà: 
   • Ăn uống lành mạnh: Giảm tiêu thụ muối, chất béo bão hòa.
   • Tập thể dục thường xuyên: Giúp duy trì sức khỏe tim mạch.
   • Giảm stress, nghỉ ngơi hợp lý: Thiết lập chế độ làm việc và nghỉ ngơi khoa học để bảo vệ sức khỏe tim.

Thay đổi lối sống & ăn uống lành mạnh

Rối loạn nhịp tim là một tình trạng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp phòng tránh các biến chứng nguy hiểm. Hãy duy trì lối sống lành mạnh và thăm khám định kỳ để bảo vệ trái tim của bạn. Nếu gặp phải các triệu chứng bất thường về nhịp tim, đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị.